KLAVYE
1. GİRİŞ
En temel sistem bileşenlerinden biri olan klavye, en önemli giriş cihazıdır. Başka bir ifadeyle bilgisayarla kullanıcı arasında iletişim kurmayı sağlayan önemli bir aygıttır. Üzerinde harfler, sayılar, işaretler ve bazı işlevleri bulunan tuşlar vardır. Sisteme veri girişi için kullanılır. Klavye sistemin ayrı bir parçası olarak bir bağlantıyla anakart üzerinde bulunan klavye konnektörüne takılır. Taşınabilir bilgisayarlarda ise klavye bilgisayar şasesi ile tümleşiktir.
2. KLAVYENİN YAPISI
Şekil 1.1: Klavye resmi
Birçok klavye 80 ile 110 arasında tuşa sahiptir. Klavye üzerinde bulunan bu tuşlar 4 ana grupta toplanır.
1. Alfabetik tuşlar
2. Sayısal tuşlar
3. Fonksiyon tuşları
4. Kontrol tuşları
2.1. Alfabetik tuşlar
Yazı yazarken en çok ihtiyaç duyacağımız harf ve sayıları içerir. Klavyeler öncelikle bu karakterlerin yazımı için tasarlanmıştır. Başka hiçbir tuşa basmadan harf ve sayıların bulunduğu alanda herhangi bir tuşa basılırsa tuşun üzerine yazılmış harf veya sayı ekranda görünür.
2.2. Sayısal tuşlar
Klavyenin en sağında bulunan sayılar ve bazı aritmetik işlemler bulunan kısımdır. Bu kısım Num Lock tuşuna basılarak aktif hale getirilir. Aksi halde bu tuşlar alt kısımlarında yazılı olan işlevleri yerine getirir.
2.3. Fonksiyon tuşları
Klavye tasarlanırken işlevi belirlenmemiş tuşlardır. Her program kendi işlemlerine uygun olarak bu tuşlara görev yükleyebilirler. Klavyenin en üst tarafında F1,F2,F3 biçiminde sıralanırlar.
2.4. Kontrol tuşları
Bazı işlemleri kullanıcının daha kolay yapmasını sağlar. Bir tuşun üzerinde birden fazla karakter varsa, üzerine basıldığında genellikle sol alt köşedekini ekrana yazar. Sol üst köşede yazan karakterler shift tuşuna basılıyken çıkartılabilir. Sağ alt köşede karakter varsa Alt Gr tuşuna basılıyken çıkartılabilir. Ayrıca bazı programlarda kolaylık olsun diye kontrol tuşlarına görevler yüklenmiştir. Örneğin bazı programlarda yeni sayfa açmak için CTRL+O tuş kombinasyonuna basmak yeterlidir.
Esc | Geçerli bir görevi iptal etme |
F2 | Seçili bir dosyaya yeniden isimlendirme |
F3 | Dosya ve klasör arama |
F4 | Bilgisayarım veya Windows Gezgini içinde, Adres çubuğu listesini görüntüleme. |
F5 | Etkin pencereyi yenileme. |
F6 | Pencere içindeki veya masaüstündeki ekran öğeleri arasında, başlatıldıkları sıraya göre geçiş yapma. |
F10 | Etkin programın menü çubuğunu etkinleştirme. |
F11 | Ekrandaki pencerede bulunan araç çubuklarını temizler. |
Print Screen | Saklamak istediğiniz bir ekranı bu tuşla yakalıyorsunuz. |
Delete | Dosyaları siler veya metinleri sağdan sola doğru siler. |
Home | Bir sitenin en baştaki görüntüsünü pencereye getirir. |
End | Bir sitenin en sondaki görüntüsünü pencereye getirir. |
Page Up | Mouse ile yukarı kaydırmanın yaptığı görev. |
Page Down | Mouse ile aşağı kaydırmanın yaptığı görev. |
Num Lock | Sağ taraftaki numaraların kilitlenmesini sağlar. |
Caps Lock | Metine büyük harfle başlamanı sağlar. |
Windows | Başlat menüsünü açar. |
Alt (Alternate) | Ctrl tuşuna benzer. Tuşlara dördüncü bir görev vermek için kullanılır. Genel bir anlamı yoktur. |
Shift | Büyük harf yada tuşun başka bir işlevini kullanma özelliği sağlar. |
Tablo 2.1: Klavye kısayol tuşları
3. KLAVYENİN İÇ YAPISI VE ÇALIŞMASI
Şekil 3.1: Klavyenin içi
Şekil 3.2: Klavye içerisinde buluna mikroişlemci
Klavye yapısı ve çalışması bakımından küçük bir mikrobilgisayara benzer. Kendine ait bir mikroişlemcisi ve devreleri vardır. Bu devrelerin büyük bir kısmı tuş matrislerinden oluşur. Bilgisayar ile klavye arasında 11 bitlik (sekiz tanesi veri biti, 3 tanesi çevre ve kontrol bitleri) bir seri iletişim vardır.
Şekil 3.3: Klavye ile klavye arabirimi arasındaki bağlantı
Klavyeden girilen bütün bilgiler BİOS data alanının 40:1EH adresinden başlayarak bellekte 16 word yer tutan bir alana INT 09H kesmesi kullanılarak yerleştirilir. Burada bu karakterler INT 16H kesmesi kullanılarak işlemci içerisine çekilir.
AH | Fonksiyonu |
00H | Bir karakter oku |
01H | Karakter varmı bak |
02H | Shift durumunu döndür |
05H | Klavye tamponunu yaz |
10H | Klavyeden karakter oku |
12H | Karakter var mı bak |
11H | Shift durumunu döndür |
Tablo 3.1: INT 16 kesmesine göre giriş fonksiyonları
Klavye üzerinde bir tuşa basıldığında, tuş matrisindeki bir sütun ile bir satır arasında kontak kurulmuş olur. Matris yapısındaki her bir sütun ve satır ½ I akımından oluşur. Bu akım matris üzerindeki bir satır ve sütunun birleşmesiyle I akımına dönüşür. Bu akım da klavye işlemcisini (genellikle intel 8048) tetikler.
Şekil 3.4: Klavye tuş matrisi
İşlemci bu tuş matrisindeki tuş anahtarı konumunu okur. Daha sonra anakarta INT 09H kesmesiyle birlikte basılan tuşun make kodunu içeren 11 bitlik seri veri paketini 60H portu aracılığıyla PC’ye gönderir. BIOS”da bulunan karakter haritasındaki bilgi ile bu seri paketi karşılaştırılır. INT 09H kesmesi, BIOS’taki karakter haritasındaki her bir tuşun ve tuş kombinasyonlarını neyi temsil ettiğini işlemciye söyler. Tuş yarım saniye sonra bırakıldığında da anakarta yine INT 09H ile bir seri paketi gönderilir. Buna da break kodu denir (Break kodu=make kodu+128). Break kodları her zaman 128’den azdır. Make kodları ise her zaman 128’den fazladır. Bununla birlikte klavye üzerindeki tuş sayısı 128’den fazla olamaz. Eğer fazla olursa break ve make kodları örtüşürler. İşlemci aldığı bu break ve make kodlarını uygulamaların anlayacağı ASCII kodlarına çevirir. Çünkü farklı klavyeler farklı tarama kodları üretir. ASCII karakter seti 128 karakterden oluşur. Fakat bilgisayarlar genişletilmiş 256 karakter içeren ASCII karakter setlerini kullanırlar. ASCII kodlarında tuş kombinasyonlarının karşılığı yoktur. ASCII kodları klavyeden ALT tuşu birlikte girilebilir.
Şekil 3.7: Klavyenin çalışması
BIOS’tan alınan kodlar INT 09H kesmesiyle birlikte klavye tamponuna gönderilir. Klavye tamponlarında ASCII karakterler için 2 baytlık yer ayrılmıştır. Klavye tampon kaydedicisinde iki adet indisçi vardır. Kuyruk indisçisi tampona girilecek karakterlerin yerini belirtir. INT 09H kesmesini kullanarak bilgileri tampona yazar. Kafa indisçisi INT 16H kesmesini kullanarak tampondan bilgilerin okunmasını sağlar. Kuyruğun hızını kullanıcı belirlerken kafanın hızı sabittir. Ekrana yazdırma komutları kullanılarak veriler ekrana yazdırılır.Kafa ile kuyruk aynı yeri gösterirse klavyeden giriş yapılmamıştır.
Klavyede büyük harflerin okunmasıyla küçük harflerin okunması arasında belirgin bir fark yoktur. Sadece klavye sürücüsü iki tane make kodunu birleştirerek bir tane ASCII kodu elde ediyor.
Bazı klavye kombinasyonları BİOS tarafından okunamaz. Çünkü klavye üzerindeki bazı tuşlar komutları derler. Örneğin Print ve Print Screen tuşlarına basıldığında INT 5H kesmesi çağrılır.
4. KLAVYE ARABİRİM BAĞLANTILARI
Klavyelerin, bilgisayar sistemi ile bağlantısını sağlamak için standart fişler vardır. Klavyelerde, klavye tarafındaki bağlantı ucu klavyenin içerisinde sabittir.
Dünyada çeşitli klavye konektörleri kullanılmaktadır. Bunlar;
- 5 bacaklı DIN1 fişi (baby AT anakarta)
- 6 bacaklı DIN2 fişi (PS/2 sistemlerde ve LPX,ATX ve NLX anakartlarda)
- 6 bacaklı SDL fişi
 |
|
Şekil 4.1: Beş pin konektör bağlantı tipi ve sinyalleri
 |
|
Şekil 4.2: Altı pin mini din konnektor
 |
|
Şekil 4.3: Altı pin SDL konnektor
Şekil 4.4: PS/2 Klavye konnektörü
5.TUŞ TASARIMI TEKNOLOJİLERİ
Klavyelerin tuş takımları tasarlanırken bir çok değişik teknoloji kullanılmıştır. Bunlar:
- Metal kontaklı tuşlar
- Köpük elemanlı tuşlar
- Kauçuk kubbeli tuşlar
- Zarlı tuşlar
- Kapasitif temelli tuşlar
5.1. Metal Kontaklı Tuşlar
Metal plakaların anlık bir temasla bağlantıyı kurduğu basit bir mekanik anahtardır. Anahtarın genellikle dokunulduğunda etkisini gösteren bir geri besleme mekanizması vardır. Bu mekanizma, klavyeye "klik" hissi vermek için ve tuşa basılmasına biraz direnç göstermesi için tasarlanmış bir klips ve yay düzeneğinden oluşur.
5.2. Köpük Elemanlı Tuşlar
Tuşların altında elektrik kontağı bulunan bir köpük elemanına sahiptir. Bu köpük elemanı, tuşa bağlı olan bir mini-pistonun alt tarafına tutturulmuştur.
Şekil 5.1: Köpük elemanlı tuşun yapısı
Anahtara basıldığında, köpük elemanının altındaki iletken bir metal yaprak alttaki basılı devre kartındaki devreyi kapatır. Baskı kaldırıldığında, bir yay tuşu tekrardan yukarıya iter. Köpük temas noktasını bastırarak zıplamasını önler ama, bu da klavyelere "yumuşak" bir his verir. Bu tipteki tuş anahtarı tasarımının en büyük problemi, tuşa basılma hissini çok az olmasıdır. Bu tip klavyeler sistem hoparlörüne tuşa basıldığını bildiren bir klik sesi yollarlar.
5.3. Kauçuk Kubbeli Tuşlar
Kauçuk kubbe anahtarları yapı bakımından köpük elemanına tuşlara benzerler. Bu tuşların alt tarafında karbon bir iletken bulunan kauçuk kubbe kullanmaktadır. Bir tuşa bastığınızda tuşun mini-pistonu, kauçuk kubbenin üzerine basar. Bu, kubbenin direnç göstermesine ve bir yağ-tenekesinin üst kapağı gibi birden çökmesine sebep olur. Kauçuk kubbe çöktüğünde kullanıcı tuşa basıldığını hisseder ve karbon iletken alt taraftaki devre kartı izleri arasında teması sağlar.
Şekil 5.2: Kauçuk kubbeli tuşlar
Tuş bırakıldığında kauçuk kubbe tekrar eski şeklini alır ve tuşu geri iter. Kauçuk, yay ihtiyacını ortadan kaldırır ve özel klipsler veya diğer parçalar olmadan yeterli miktarda bir tuşa basılma hissi verir. Kauçuk kubbe anahtarlarında karbon iletken kullanılır, çünkü paslanmaya karşı dirençlidir ve alt taraftaki metal iletkenleri kendiliğinden temizleyen bir yapıya sahiptir. Kauçuk kubbeler alttaki devreyi kirden, tozdan ve hatta küçük döküntülerden tamamen koruyan bir tabakanın üzerine yerleştirilmişlerdir. Bu da kauçuk kubbeli anahtarları oldukça güvenilir yapar. Bu klavyeler günümüzde en çok kullanılan klavyelerdir.
5.4. Zarlı Tuşlar
Zar klavyeler kauçuk kubbeli tiplerin bir varyasyonudur. Tuşlar ayrı ayrı değil, bir tabaka olarak kauçuk kubbe tabakasının üzerinde durur. Bu düzenleme tuşlar üzerinde gezinmeyi oldukça sınırlar.
5.5. Kapasitif temelli Tuşlar
Kondansatör anahtarlar plastikten yapılmış iki tabaka, devredeki kapasite değişimlerini algılamak için tasarlanmış bir anahtar matrisine bağlanmıştır. Tuşa basıldığında mini-piston üst tabakayı alt tabakaya doğru hareket ittirir. Genellikle tuşa basıldığı hissini veren bir klik sesi duyulur. Üst tabaka alt tabakaya doğru hareket iki plaka arasındaki kapasite değişir. Klavyedeki karşılaştırma devresi bu değişimi algılar.
Bu anahtarlar bir kez basılmasına rağmen birden fazla karakter yazmasıyla sonuçlanan, tuşların zıplaması problemine karşı oldukça dirençlidir. Aynı zamanda minimum 25 milyon tuş basılma ömrüyle, diğer 10 milyon ve 20 milyon tuş basılma ömürlü klavyelerle karşılaştırıldığında endüstride en dayanıklı tasarımdır. Kapasitif temelli klavyeler günümüzde en pahalı klavyelerdendir.
6. KLAVYE ÇEŞİTLERİ
Klavye çeşitleri olarak XT ve AT klavyeler, kablosuz klavyeler, MF/2 klavyeler programlanabilir klavyeler ele alınmaktadır.
6.1. XT ve AT Klavyeler
PC’lerde kullanılan ilk klavyeler XT (extended teknology) klavyeleridir. 83 tane tuşa sahiptir. Enter ve shift tuşları küçük olduğu için ve kontrol tuşları olmadığından kullanımı zordu.
AT klavyeler ise 84 tane tuşa sahipti. Bu klavyelerin enter ve shift tuşu XT klavyelere göre daha büyüktür. AT klavyelerde ise Numlock, Scrool lock tuşları az kullanıldığı için küçültülmüştür. Ayrıca bu klavyeye SysReg tuşu eklenmiştir. Bu tuş işletim sistemleri fonksiyonlarını ve TSR programlarını çağrılması için konulmuştur.
6.2. MF/2 Klavyeler
MF/2 klavyeler AT klavyelerin geliştirilmiş halidir. Amerika’da kullanılan MF/2 klavyeleri 101 tuşludur. Avrupa’da kullanılan ise 102 tuşludur. MF/2 klavyelerde sayısal tuşlar nümerik tuşlardan ayrılmıştır. Numlock, Capslock, Scrool Lock tuşlarının durumunu belirten ledler kullanılmıştır. MF/2 klavyede standart hale gelmiştir.
6.3. Kablosuz Klavyeler
Şekil 6.1: Kablosuz klavyeler
Bilgisayar ile klavye arasında fiziksel bir bağlantı yoktur. Kızılötesi, radyo dalgaları yada bluetooth bağlantıları aracılğıyla bilgisayar ile iletişim kurarlar. Klavye hangi sinyali kullanırsa kullansın muhakkak bir alıcıya ihtiyacı vardır. Alıcının kablosu PS/2 portuna takılır. Klavyenin enerjilenmesi için ya bir AC güç bağlantısının olması yada pil kullanması gerekir.
6.4. Programlanabilir Klavyeler
Şekil 6.2: Programlanabilir klavyeler
Programlanabilir klavyelerde tuşların altında ışığı emen diyotlar vardır. Kullanıcılar klavyenin üzerindeki harfi yada tuşa yüklenmiş görevleri değiştirebilirler. Işığı emen diyotlarda tuş üzerindeki gösterge bilgiyle değiştirebilir.
7. KLAVYENİN BAKIMI
Koruyucu bir bakım İçin klavyeyi haftada bir ya da ayda bir elektrikli süpürgeyle temizlenmelidir. Klavyeye basınçlı hava ile üflemeden önce, içinde toplanan tozun aşağıya düşebilmesi için ters çevrilir.
Bütün klavyelerde tuşların her biri kolaylıkla çıkabilir. Tuşların takılması yada her basıldığında yazılmaması durumunda tuşlar çıkartılabilir. Tuşu çıkarttıktan sonra tuşun alt tarafındaki bölgeye kiri çıkartmak için basınçlı hava püskürtülür. Daha sonra tuşlar yeniden takılır.
Klavyenin üstüne bir şey dökülmesi durumunda klavyeyi soğuk saf su ile temizlenmelidir. Klavyeyi parçalarına ayırarak bileşenleri su ile yıkanır. Klavye tamamen kuruduktan sonra çalıştırılır. Aksi takdirde bazı bileşenleri kısa devre yapabilir.
Bilgisayarların ayrılmaz parçası fareler, hem biçim hem kullanım bakımından hayatımızı kolaylaştırırken gitgide karmaşıklaşan iç yapısı da dikkatleri çekmeye devam ediyor. Önceleri çirkin, tahtadan, altlarında fare altlığı (Mouse pad) bulundurulmak zorunda olan fareler varken; şimdi altından ince bir kırmızı ışık çıkan ve masanın üzerinde rahatlıkla hareket eden küçük rahat araçlara dönüşen bu teknolojik alet nasıl oldu da bu kadar değişebildi? Bu yazıda genel olarak bu soruya cevap vermeye çalışacağım.
Fare nedir?
Bilgisayar Faresi (Computer Mouse), ekrandaki imlecin hareketini kontrol eden ve işletim sistemlerinin arayüzünde klavyeye ek olarak kullanım kolaylığı sağlayan bilgi giriş aygıtıdır. Genelde 2 tuş ve bir tekerlekten oluşsa da, tek hareketle çift tıklama ya da yeni bir internet sayfası açma gibi farklı amaçlara yönelik küçük tuşları da üzerinde barındırabilmektedir. Yapısal olarak mekanik, led’li optik, laserli optik, kablosuz ve kızılötesi ya da bluetooth ışınlarını kullanan farelerle karşılaşabileceğimiz gibi, günümüzde artık şekilleri bakımından da çok çeşitli fareler piyasaya sürülmektedir.
Farenin Tarihçesi
Bilgisayarın yeni yeni kullanılmaya başlandığı zamanlarda fare gibi bir donanıma gereksinim duyulmuyordu çünkü bilgisayarların arayüzleri buna uygun değildi. Veri girişleri delikli kartlar aracılığıyla yapılıyordu. Ancak Windows gibi işletim sistemleriyle yeni arayüzler tasarlanmaya başlandıktan sonra, fare gibi el hareketiyle kontrol edilebilen donanımın ihtiyacı duyulmaya başlanmış ve araştırmacılar tarafından da bu yönde ilk adımlar atılmıştır. İlk fare Stanford Araştırma Enstitüsü’nde görevli Douglas Engalbart tarafından 1963 yılında, çok geniş bir kullanım testinden geçirildikten sonra üretilmiştir. Bundan 11 sene önce ise farenin öncüsü gibi kabul edilen “Canadian 5-pin-bowling ball” DATAR sistemi tarafından kullanıcı arayüzü olarak kullanıma sunulmuş ve Engelbart’a yol gösterici olmuştur. Ticari amaçlı ilk kullanımı ise Xerox 8010 Star Information System firmasının 1981 yılında bu aleti kendi bilgisayarlarının yanında piyasaya sürmesiyle olmuştur. Douglas Engelbart 1997 yılında Lemalson MIT ödülüne layık görülmüş ve bugüne kadar bir icat için verilmiş en büyük ödülü “$500,000 almaya hak kazanmıştır.Farenin Çeşitleri
Optik-Mekanik Fareler
1972 yılında Bill English toplu fareyi icat etmiştir. Bu icat ile farenin içinde bulunan top, farenin dış yüzeyinde bulunan yön tekerleklerinin işlevini üstlenmiştir. İç yapısını incelersek; farenin içinde bulunan ve topun dönmesiyle hareket eden birbirine dik 2 eksen bulunur. Farenin X ve Y düzlemindeki hareketi bu çubuklara aktarılır. Çubuklar bağlı oldukları delikli diskleri döndürürler. Bu disklerin her iki tarafında da 2’şer adet olmak üzere tarafında kızılötesi ışın yayan ledler ve bu ledlerin ışığını algılayan sensörler bulunur. 4 adet led bulunması dönme yönünün tam olarak algılanmasında kullanılır. Delikli diskler dönünce kızılötesi ışın karşı taraftaki sensörlere kesik kesik ulaşır. Farenin içinde bulunan çip, yada bir nevi küçük bir işlemci, sayesinde bu kesilmeler ikilik sisteme çevrilerek işleme alınır ve kablo aracılığıyla bilgisayara gönderilir. Kesilmelerin frekansı farenin hızını belirlerken, miktarı da ekranda ne kadar yer değiştirmesi gerektiğini belirlemede kullanılır.
Optik Fareler
Agilent Teknoloji tarafından 1999 yılının sonlarına doğru üretilen optik fareler, mekanik farelerden farklı olarak ışık emen ve algılayan diyotlar(Led-Light emitting diode) kullanırlar. Optik farelerin birçok çeşidi vardır. Bunlardan ikisi ledli optik ve lazerli optiktir. Ledli optik fareler gezdiği yüzeyi led ile aydınlatır. Bu fareler optik-elektronik algılayıcılar kullanarak bulunduğu yüzeyin art arda fotoğrafını çeker. Gezilen çerçeveden bir yandaki çerçeveye geçilince bu hareketi algılar ve değişen görüntüyü optik akım tahmini teorisine göre (optical flow estimation) eksen hareketine çevirir. Bu sebeple optik fareler birçok yüzeyde “Mousepad”ın kullanımına ihtiyaç duymadan hareket eder. Örnek vermek gerekirse; Avago Teknoloji’nin ürettiği ADNS-2610 optik faresi saniyede her biri 18* 18 piksel boyutlu ve 64 farklı gri tonunu birbirinden ayırabilen 1512 fotoğraf çekerek, bunları içinde bulunan özel chip aracılığıyla işler.
Lazerli fareler ise ledli farelerden farklı olarak bulunduğu yüzeyi lazer ile aydınlatır. İlk defa 1998 yılında Sun Mikrosistemleri tarafından lazerli fareler 2004 yılında piyasaya sunulmuştur. Bu fareler normal optik farelere göre bulunduğu yüzeyi 20 kat daha hızlı ve çok daha yüksek çözünürlükte algılama özelliğine sahiptir. Ledli farelere kıyasla en önemli avantajı ise çok daha az enerjiyle çalışabilmesidir.
Optik farelerin algılama kalitesi birçok faktör göz önüne alınarak ölçülür. Bunlardan en önemlisi de çözünürlüktür. Çözünürlük ne kadar yüksekse, fare, çekilen resimlerle o kadar iyi işlem yapar ve imlecin hareketini bir o kadar hızlı kontrol eder. Birçok fare 400-800 dpi (dots per inch-inç başına düşen nokta) çözünürlüğe sahiptir. Ancak bilgisayar oyunları için özel tasarlanan fareler 1600 dpi ye kadar çıkabilmektedir. Bu farelerde ihtiyaç olmayan durumlarda çözünürlüğü düşürme seçeneği de vardır.
Algının kalitesini etkileyen diğer faktörler de optik sensörün boyutları, resim çekme hızı resim işleme hızı ve maksimum hareket hızıdır. Çekilen resimleri boyutları ne kadar büyükse, ne kadar hızlı fotoğraf çekilip işlenirse ve fare kesinliği kaybetmeden ne kadar hızlı hareket edebilirse o kadar iyi performans sergiler.
Optik farelerin bir kötü yanı şeffaf yüzeyleri algılamamaları ve böyle yüzeylerde imlecin kontrolünü kaybetmeleridir. Bazı lazerli fareler bu sorunu aşabilse de bu teknoloji kullanıcıya pahalıya gelmektedir.
Optik fareler genel olarak mekanik farelerden daha çok enerjiye ihtiyaç duymaktadır. Masaüstü bilgisayarlarda bu durum sorun oluşturmasa da, kablosuz farelerde enerjinin çabuk tükenmesine ve fareye yeniden kablo takılıp şarj edilmesine sebep olmaktadır.
Kablosuz Fareler
Birçok kablosuz fare radyo dalgalarını kullanarak bilgisayar ile iletişim kurar. Bunun için farenin içine, hareketi ve düğmelere basılıp basılmadığı bilgisini elektromanyetik sinyallere dönüştüren verici konulmuştur. Bilgisayara bağlanılan alıcı kısım ise gönderilen sinyalleri alma, işleme ve bilgisayarda kurulu olan donanım sürücüsüne gönderme işlevini üstlenmiştir. Alıcı, bilgisayara usb ile takılan bir parça, kart yuvasına yerleştirilen bir kart ya da bilgisayarın içine gömülü bir sistem olabilir. Bu teknoloji az enerji harcadığından gerektiğinde pil ile çalışabilir ve ekonomiktir.
Bluetooth Fareler
Bluetooth cep telefonlarında yaygın olduğu kadar bilgisayar alanında da yaygınlaşmaya başlamıştır. Bilgisayarlar aynı anda birden çok bluetooth bağlantısını destekleyebildikleri için bu teknoloji fare kulanırken aynı anda başka bir bluetooth bağlantısının kullanılmasına engel olmaz. 2.4 GHz hızda ve 10 metre mesafede kullanılabilen bluetooth fareler kullanıcılara alternatif sağlamaktadır.
Fareye Alternatif Teknolojiler
Touch Pad
Laptopların yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan ve dokunmatik bir ekranla imlecin hareket etmesini sağlayan araçtır. Genelde 20 cm2 yi geçmeyen touch padler, belli bir büyüklüğün altındaki ve kaygan yapıdaki şeylerin ekran dokunmasını hissetmedikleri için bir kalemle yada eldivenler dokunulduğunda imleci hareket ettirmezler. Bazı touch padlerin kenarı ekranı kaydırmak için özelleştirilmiş ve farenin üzerinde bulunan tekerlek işlevini yerine getirmesi sağlanmıştır.Göz Okuyucu
Stanford üniversitesinde araştırmacı olarak çalışan Manu Kumar, kullanıcının fare ile gerçekleştirebileceği tıklama, tarama ve ekranı kaydırma gibi işlevlerini faresiz yerine getirebilmesini sağlayacak bir teknolojiye imza atmıştır. Özel bir ekran şekli olan standart göz tarama donanımı(Standard eye-tracking hardware), yüksek çözünürlüklü kamera ve kızılötesi ışınlarla imleci kontrol etmeyi başaran Kumar bu teknolojiyi engelli insanlara kolaylık sağlamak için geliştirdiğini belirtmiştir. Çalışma prensibini incelersek; eye-point adı verilen yazılımla engelli kişi önceden belirlenmiş bir tuşa basılı tutup, bir internet linkine bakınca, bakışları kamera tarafından kızılötesi ışığın da yardımıyla yakalanır. Göz bebeğinin tam olarak odaklandığı yerden yansıyan kızılötesi ışın sayesinde, ekranda buna karşılık gelen yer büyütülür. Büyüyen yeri bakışlarıyla ayarlayıp düğmeyi bırakınca istenen link açılır. Kumarın geliştirdiği bu teknoloji kullanıcıya $25000 mal olmaktadır ve henüz geliştirilme aşamasındadır.
Ayak Faresi
Engelli insanlara bir başka çözüm de ayak faresidir. “No hands Mouse” adıyla geçen bu fare 2 pedaldan oluşmakta ve normal 2 tuşlu bir farenin işlevini yerine getirmektedir. Hatta sağ elini kullananlar ve sol elini kullananlar nasıl farenin tuşlarını ona göre ayarlayabiliyorsa aynı şekilde kullanım kolaylığı için ayak ayarlaması da yapılabilmektedir. İmlecin hareketini sağlayan pedal sabittir ama üzerindeki parça bilek ile beraber hareket eder. Diğer pedal ise tıklama işlevini görür. Ancak sık kullanımı ayak bileğinde rahatsızlıklara neden olabilmektedir.
Trackball
Fareden çok artık bir kumandaya benzeyen bu aletin, elinize aldığınızda tüm dünyayı yönetebileceğinize inandıran bir hakimiyeti vardır. Mekanik farelerin topunun avcunuzun içine geldiğini düşünün; ama aynı zamanda normal tuşlarınız ve bunlara ek olarak birçok işlev atayabileceğiniz ek tuşlar da bulunmakta. İyisi mi, bence bu geleceğin süperfaresini denemelisiniz :)
Bilgisayarın vazgeçilmez bir parçası olan fareler günümüzde de hala kullanılmaya devam ediyor. Gün geçtikçe farelerin yerini alacak teknolojiler kullanıcıya ulaşsa da, farklı biçimde ve birbirinden rahat kullanımları olan farelerin yerini hiçbir şey alamayacak gibi gözüküyor.
